Hiện nay, nông dân trồng lúa tại tỉnh Bình Thuận đang tập trung xuống giống vụ Hè thu năm 2022. Do áp lực thời vụ nên việc xử lý nguồn sâu bệnh trên đồng ruộng trước khi gieo trồng gặp rất nhiều trở ngại, đáng chú ý tại thời điểm đầu vụ là ốc bươu vàng.
Hình ảnh ốc bươu vàng gây hại trên ruộng lúa
Ốc có thể sống dưới nước hay trên cạn nhờ có khe mang và cơ quan giống phổi. Chúng có thể sống nhiều tháng trong điều kiện khô hạn và cũng có thể tồn tại trong môi trường ô nhiễm, thiếu oxy nhờ có ống thở. Ốc bươu vàng là loài sinh vật ngoại lai xâm hại, là đối tượng ăn thực vật, thức ăn ưa thích là mạ non, rau muống, xà lách, … đặc biệt là mạ dưới 3 tuần tuổi có thể bị ốc cắn ngang thân gây thiệt hại trên đồng ruộng, khi ốc bươu vàng phát triển ở mật độ cao có thể làm ruộng mất trắng. Ốc hoạt động vào sáng sớm, chiều tối và ban đêm.
Ốc có tốc độ sinh sản rấ nhanh, chúng đẻ trứng thành ổ, mỗi ổ khoảng 200-300 trứng, mỗi chu kỳ đẻ của chúng khoảng 10-12 ổ, sau 7-15 ngày trứng sẽ nở thành ốc non. Vòng đời trung bình của ốc bươu vàng là 60 ngày, và ốc có thể sống đến 4-6 năm.
Hình ảnh trứng ốc bươu vàng và ốc bươn vàng non
Với tốc độ sinh sản rất nhanh và khả năng phá hại rất mạnh, ốc bươu vàng đang là đối tượng dịch hại nguy hiểm cho sản xuất lúa. Để hạn chế sự phát sinh, phát triển và gây hại của ốc bươu vàng trên đồng ruộng, cần áp dụng một số biện pháp sau:
1. Biện pháp thủ công, canh tác:
- Làm đất kỹ bằng phẳng, tránh để những khu vực trũng nước trên ruộng.
- Bắt ốc và ổ trứng bằng tay vào sáng sớm hoặc chiều mát. Nên bắt ốc sớm và liên tục từ lúc gieo sạ đến 20 ngày sau sạ.
- Có thể dẫn dụ ốc tập trung đến ăn bằng lá rau muống, lá đu đủ, … hoặc dụ ốc đến đẻ trứng bằng cách cắm cọc tre ở những chỗ ngập nước rồi thu gom và tiêu diệt.
- Đánh rãnh thoát nước (25 x 5 cm) cách nhau 10 – 15 m trên ruộng để ốc đến tập trung trong rảnh tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu gom bằng tay.
- Thả vịt vào ruộng lúa để diệt trứng và ốc non. Đồng thời, thu lượm ốc bươu vàng trưởng thành để làm thức ăn cho cá, vịt.
Thu lượn ốc bươn vàng bằng tay
2. Biện pháp hóa học
Chỉ áp dụng biện pháp sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi ốc bươu vàng có mật độ cao, ốc tuổi nhỏ. Sử dụng các loại thuốc có hoạt chất Metaldehyde (Oxout 60AB, Toxbait 120AB, Osbuvang 15GR, …), Niclosamide (Ac-snailkill 700WP, Bayluscide 70WP, BenRide 700WP, …), Niclosamide-olamine (Dioto 830WG, Tanthanh-co 760WP, …), Saponin (Sabonil 15GR, Abuna 15GR, Morgan 200BR, Sapo 150WP, …)
Lưu ý:
+ Phun thuốc vào thời điểm sáng sớm hoặc chiều tối.
+ Khi phun thuốc cần giữ mực nước trong ruộng 3-5 cm và duy trì mực nước này ít nhất 2 ngày để diệt hết ốc còn sót lại.